Bibliotheek Ton Lensvelt

Inleiding

Door het groeiend aantal boeken in mijn privé-bibliotheek bleek het noodzakelijk maar vooral praktisch om een inventarisatie te doen en een index of catalogus samen te stellen. Deze index is gemaakt in een excel-bestand en wordt regelmatig bijgewerkt met nieuwe aanvullingen en eventuele correcties. Een pdf-versie van de index is te downloaden (zie de link onderaan deze webpagina) waarop vervolgens met de gratis beschikbare Adobe Acrobat Read versie zoekopdrachten kunnen worden ingevoerd. De tekst van de index is voor zover mogelijk afgestemd op mogelijke zoekopdrachten.

De index is ingedeeld in categorieën maar heeft ook een veld 'opmerkingen' waarin aanvullende informatie beschikbaar is. Daarnaast zijn natuurlijk de auteur en de titel vermeld alsmede de uitgever en het jaar van uitgifte. Voor optimalisering van het resultaat op de door u ingevoerde zoekopdracht is een nadere omschrijving van de inhoud van de publicatie en de beschreven periode aan de database toegevoegd.
Enkele publicaties zijn tevens digitaal beschikbaar. In dat geval wordt dit vermeld in het veld opmerkingen. Mijn gehele digitale bibliotheek - beschikbaar onder One Drive - is eveneens toegevoegd (nog niet afgerond) inclusief de gebruikelijke informatie en met vermelding van het directory-pad.

De nummering in de eerste kolom bestaat uit: Kastnummer-Planknummer (van boven naar beneden)-Boeknummer (van rechts naar links). Indien het planknummer gevolgd wordt door een 'a' dan is dat een aanduiding voor de aanwezigheid van een achterste rij met boeken op de desbetreffende plank. Ook de aanwezige separate ladenkastjes, inclusief het CD-rek, zijn geïnventariseerd en in de index opgenomen, hoewel de inhoud daarvan strikt genomen geen boeken betreft maar archiefbescheiden/dossiers. De boeken e.d. zijn zelf niet genummerd. Het is dus wel zaak om een gebruikt boek altijd weer op exact dezelfde plaats terug te zetten.

Categoriën

In de database zijn thans ruim 2.200 publicaties geregistreerd, voornamelijk boeken maar ook zogenaamde 'zelfbinders' zijnde ingebonden kopieën van interessante geschriften met daarnaast ook nog een zestigtal andere informatiedragers zoals DVD/CD's en zelfs enkele filmrollen. Behalve 333 kookboeken en boeken over keramiek maken ook 246 uitgaven over sport (voetbal: waaronder veel jubileumboeken van regionale voetbalclubs en over wk's en ek's, wielrennen, schaatsen, Olympiades, tennis, etc.) en 183 fictie publicaties met onder meer romans van Jan de Hartog en detectives van Ellery Queen en boeken uit mijn jeugdjaren zoals de Arendsoog-serie en het oeuvre van Toon Kortooms, deel uit van de collectie. Deze categorieën vertegenwoordigen tesamen ongeveer eenderde deel van de gehele verzameling; tweederde deel bestaat uit non-fictie uitgaven.
In deze categorie veel geschiedenis, vooral regionale - en vaderlandse geschiedenis met: 80-jarige oorlog, Gouden Eeuw, Franse Tijd, Belgische Opstand, Belle Epoque, WO I, Interbellum, WO II, en de naoorlogse periode met aandacht voor de wederopbouw. De collectie kenmerkt zich tevens door veel specifiek plaatsgebonden (Dussen en Hank) en regionale (Altena, Langstraat, Dongemond, Brabant en Holland) uitgaven. Veel informatie is beschikbaar - een plank vol - over de wordingsgeschiedenis van en de ontwikkelingen in Duitsland in de 19de en 20ste eeuw, evenals voor in de loop der tijden ontstane belangrijke: bedrijven, voorzieningen, instituten, media, etc. Van favoriete schrijvers als Geert Mak en Auke van der Woud zijn meerdere boeken aanwezig. De prehistorie, Romeinse Tijd en de middeleeuwen komen aan hun trekken, net als kunstboeken, met name over de schilderkunst van Hollandse meesters en impressionisten, en educatieve publicaties over: het heelal, de aarde en het klimaat evenals de Griekse mythologie, de Nederlandse taal (inclusief de categorie 'humor') en de Nederlandse staatkunde. Publicaties over de geschiedenis van het boek, fraaie atlassen - ook historische - en genealogie, verraden de speciale interesses van de verzamelaar.

De boekenverzameling heeft vooral ideëele waarde voor de verzamelaar met als beoogd doel een kennisdatabank van locale geschiedenis op te bouwen; de commerciële - of handelswaarde van de boeken zal gering blijken. De collectie bevat namelijk geen of nauwelijks unieke uitgaven, terwijl waardevolle drukken eveneens ontbreken. Niettemin zijn er wel enkele exemplaren die eruit springen. Tot de gekoesterde uitgaven worden gerekend: 'De scheiding van Maas en Waal' uit 1909 door M.C.E. Bongaerts, 'Holland, bezuiden de de Lek in de Middeleeuwen' uit 1899 door J.C. Ramaer. Maar ook het recentere (2008) 'Stad van boeken' een mooie uitgave gelijktijdig met een expositie in de Lakenhal in Leiden over het boek als bron van de geschiedenis. De uitgave 'De Bourgondiërs' geschreven door Bart van Loo, combineert inhoudelijke kwaliteit met fraaie afbeeldingen.

Staat van Nederland
Mooi is ook het lijvige 'Nederland op zijn mooist' waarin de 18de eeuwse Republiek in kaart en beeld is gebracht. Tussen 1738 en 1803 publiceerde Isaak Tirion de 'Tegenwoordige Staat der Vereenigde Nederlanden' een boekenserie van 23 delen die als doel had alle historische, topografische en architectonische kennis over de Republiek van die tijd te documenteren. Korte tijd na de publicatie van de eerste paar delen van de Tegenwoordige Staat werd een serie uitgebracht met aanvullend beeldmateriaal als ondersteuning van de tekst van de Tegenwoordige Staat. Deze negendelige publicatie is bekend onder de naam 'Het Verheerlykt Nederland'. De in de collectie aanwezige herdruk uit 2022 bevat een selectie uit beide boekenseries. De populariteit van deze uitgaves deed de Europese Bibliotheek omstreeks 1965 besluiten tot een heruitgave in compactere vorm.'Holland in vroeger tijd', een bewerking door Coenraad Postma, de Vlaardingense archivaris, resulteerde in zes nieuwe deeltjes, waarvan er twee tot de collectie behoren.

Andere herdrukken zijn: 'De verschikkelijke watersnood in 1757' en het ooggetuigeverslag in 1598 van Gerrit de Veer van de 'Overwintering op Nova Zembla'. Deze Gerrit de Veer had overigens familiebanden met naamgenoten in Dussen. De bibliotheek bevat ook enkele originele oude uitgaves: Een aardrijkskundig boekje uit 1845 (Doornik, J. Casterman en Zoon), het Oude - en Nieuwe Testament uit 1877 (Breda, Eduard van Wees) met daarin een persoonlijke tekst van pastoor H.C. Baekers uit Dussen aan communicant Johannes Meijers, gedateerd 15-3-1891.

En dan zijn er natuurlijk nog de in groot formaat en met prachtige afbeeldingen uitgebrachte regionale uitgaven over: Bergsche Maas, Heusden, Woudrichem en over dorpen in de Langstraat. Ook kleinere - en minder opvallende uitgaven behoren tot de favorieten zoals: de fotoboekjes van Jan van Dortmont en de zelfbinduitgave over Dussen uit 1939 van Hendrikus Donkersloot en de getranscribeerde werken over de Zuid-Hollandse Polder door Paul en Anja Seesink Van der Pluijm. Uiteraard hoort daar het door de verzamelaar persoonlijk geschreven en gepubliceerde werk bij, waaronder de populaire serie 'Kleine geschiedenissen van Dussen' met onder meer deel VI, het kasteelboek, dat de auteur als zijn 'magnum opus' beschouwd.

Naar de bibliotheek-index

Wilt u ook een blik werpen in de samenstelling van een huisbibliotheek van een willekeurige boekenverzamelaar met speciale interesse in lokale geschiedenis, klik dan op de link naar het PDF-bestand: Privé-bibliotheek index

© Ton Lensvelt, e-mail adres: tonlensvelt@ziggo.nl