Bestuurder in negentiende eeuws Dussen
In 1882 verscheen onderstaand krantenartikel in het Heusdens Nieuwsblad:
DUSSEN 1 Dec 1882 Heden werd alhier ter aarde besteld het stoffelijk overschot van den op 26 Nov j.l. overleden oudsten wethouder Jacob Rombout Verschoor in den ouderdom van 75 jaren een welgezeten landbouwer die om zijn eenvoudig en goed karakter ieders genegenheid wegdroeg. Gedurende 38 jaren was hij onafgebroken lid van den gemeenteraad, een aantal jaren wethouder en ambtenaar van den burgerlijken stand, heemraad van den Zuidhollandschen polder en van den Ouden Zeedijk, lid van de waterschapsbesturen het Zuideveld en van Jufvrouw Weide allen gelegen te Dussen, lid van het waterschapsbestuur van de Hulpgaten in de landen van Heusden en Altena enz. zoodat zijn afsterven menige vacature heeft doen ontstaan.
De Verschoor-tak in Dussen stamde oorspronkelijk uit Sleeuwijk zonder overigens familie te zijn van Antonie Verschoor, de bekende negentiende eeuwse burgermeester (40 jaar) en ambachtsheer van Sleeuwijk en diens vader Herman Eliza Verschoor, eveneens burgermeester en tevens lid van de Provinciale Staten en van de Eerste Kamer en schoolopziener. Wel bestond er een familieverband met de Verschoor-tak uit Almkerk maar daarvoor dienen we terug te gaan naar de laat-zeventiende eeuw.
De eerste Verschoor in Dussen met bestuurlijke inbreng betreft Pieter Joppe Antonisse Verschoor (Dussen 1741-1798). Daarvoor al was er sprake van het geslacht Verschoor in Dussen al was dat in enkele gevallen slechts tijdelijk. Pieter Joppe Antonisse trouwde met Elisabeth Pellicaan een dochter van Bastiaan Peterszn Pellicaan en Adriana Jacoba Hagoort. Landbouwer van beroep bekleedde hij in 1769 en 1780 het ambt van schepen van Dussen-Muilkerk, in 1782 was hij er burgemeester en in 1790 penningmeester van het Dijkcollege.
Zijn oudste zus, Teuntje Anonisse, was getrouwd met Eijmbert Peterse van Dalen uit Dussen. Zijn broer Peter hertrouwde - nadat zijn eerste vrouw was overleden - met een zuster van Pieter Joppe's echtgenote, Jacoba Pellicaan.
Pieter Joppe en Elisabeth kregen acht kinderen. Een daarvan was Peeter Verschoor (1777-1844). Hij trouwde met Hendrika Rombout een dochter van Jacob Antonijse Rombout ( hij was burgermeester van Munsterkerk in 1793) en Johanna Boll. Hij trad in de voetsporen van zijn vader en schoonvader. Zette het boerenbedrijf voort dat met zo'n 38 hectare eigen land alleen al in het Dussense maar wellicht had hij nog meer land elders of in pacht, een lucratieve onderneming geweest moet zijn, hoewel de echte bloeitijd voor de landbouwsector pas in de tweede helft van de negentiende eeuw viel. In 1804 werd hij in het schepencollege van Muilkerk verkozen en na de samenvoeging van Muilkerk met Munsterkerk werd hij wethouder van de nieuwe gemeente Dussen wat hij waarschijnlijk tot zijn dood in 1844 bleef.
Peeter en Hendrika kregen zeven kinderen waarvan er zes op jonge leeftijd kwamen te overlijden. Ook Hendrika kwam vroegtijdig te overlijden (1817) waarna Peeter hertrouwde met Dingena Sophia van Hoven uit 's Grevelduin-Capelle. Zo werd Jacob Rombout Verschoor (1807-1882) als enig kind door zijn stiefmoeder grootgebracht in de ouderlijke boerderij in de Achterstraat van het Binnen pal naast de hoeve van schout P.J. Stael. In 1833 trouwde Jacob Rombout met Maria Mosselmans uit Rijswijk.
Hij overleed op 1 december 1882, op 75-jarige leeftijd en was 38 jaren lid van de gemeenteraad geweest, waarvan een aantal jaren wethouder en ambtenaar van de burgelijke stand. Voorts was hij heemraad van de Zuidhollandse Polder en het Waterschap Den Ouden Zeedijk en bestuurslid van de waterschappen: Het Zuideveld, Juffrouw Weide en De Hulpgaten in de Landen van Heusden en Altena. Hij werd in het overlijdensbericht in de krant omschreven als een welgezeten landbouwer die door zijn eenvoud en goed karakter ieders genegenheid wegdroeg.
De periode van zijn bestuurlijke activiteiten (1844-1882) viel zo'n beetje samen met die van burgermeester J.H. Sprangers (1851-1890). Naast de dagelijkse gang van zaken, die hun goed afging, kreeg het college tijdens hun bewind ook te maken met de plannen tot aanleg van de Bergsche Maas. Het uit landbouwers bestaande college ontbeerde kennelijk toch het inzicht om de reikwijdte van deze omvangrijke - en vergaande plannen voldoende te kunnen inschatten, of men miste althans de vaardigheid of de juiste contacten tot efficiënt lobbyen voor een beter resultaat. Hoe dan ook, Dussen kwam er in ieder geval bekaaid vanaf en voelde nog decennia nadien de negatieve gevolgen. Onder meer door het wegvallen van de havenfunctie aan de Sluis en slecht drinkwater met typhusuitbraken als gevolg> Bovendien en raakte men geïsoleerd van het voor Dussen en Hank zo belangrijke Brabantse achterland, waardoor de economische bloei van de tweede helft van de negentiende eeuw stokte, al hield dit laatste ook wel verband met de landelijke crisis.
Uit het huwelijk van Jacob Rombout en Maria werden negen kinderen verwekt. De oudste zoon Peter Verschoor (1837-1920) bleef ongehuwd maar zette wel het bedrijf voort en nam ook een aantal bestuurlijke taken op zich. Zijn jongere broer Pieter Joppe Verschoor (1844-1924) had echter duidelijk andere plannen. In 1883 verkocht hij dan ook het uit de nalatenschap van zijn vader verkregen land in Het Staakske in de Zuid Hollandsche Polder en in het Noordeveld en in Almkerk. Enige jaren daarvoor, in 1880, was hij getrouwd met Maria J.G. van Dijk een dochter van bakker en korenmolenaar Bernard Antonie van Dijk en Wilhelmina Clercx. Ze stichtten samen een groot gezin van maar liefst veertien kinderen.
In 1887 werd Pieter Joppen door de Rechtbank in 's Hertogenbosch veroordeeld wegens valsheid in geschriften en het afleggen van een valse verklaring, hij ontliep echter zijn straf door naar Amerika te vertrekken. Direct na de uitspraak scheepte hij zich in voor vertrek naar Amerika om er werk te zoeken. In 1888 kwam zijn vrouw met vier kinderen, ook naar Amerika. Het gezin vestigde zich eerst in Alton,Iowa,en een jaar later in Sioux County Floyd Tsp.town of Hospers in Iowa.
In Nederland hadden zij inmiddels zeven kinderen gekregen, waarvan de drie oudste zoons voor vertrek waren overleden. In Amerika werden nog zeven kinderen geboren.
Aanvankelijk werkzaam in de landbouw pakte hij later het beroep op van koopman in vlees en sauzen. Het tegenwoordige Verschoor Meats Inc. in Sioux City heeft een geschatte jaaromzet van $13,5 miljoen en wordt geleid door Richard Verschoor.
Zijn ongehuwde oudste broer Peter Verschoor zette dus het bedrijf van zijn vader in Dussen voort en fungeerde ook als wethouder (vanaf 1884) en waterschapsbestuurder van de Zuid Hollandsche Polder en het Zuidenveld. Na het overlijden van burgermeester Sprangers nam hij in 1890 als oudste wethouder tijdelijk de honneurs waar als loco-burgermeester todat J.H. Stael tot opvolger van Sprangers werd benoemd. In 1890 werd hij herbenoemd als wethouder en ambtenaar van de Burgelijke Stand. En vanaf 1896 was hij tevens bestuurslid van de afdeling Almkerk van de Noord- Brabantsche Maatschappij van Landbouw. In 1909 werd hij herkozen als lid van de gemeenteraad. Hij was ook een fervent paardenliefhebber en -fokker. Talrijk zijn de vermeldingen in de Heusdense Krant van behaalde ereprijzen met zijn paarden en veulens.
Het is onduidelijk waarom Peter en zijn oudere ogehuwde zus Wilhelmina in 1900 een groot deel van hun landerijen in Groot- en Klein Zuideveld en in de Polder te koop aanboden. De ingezette waarde van ƒ 14.775,- was nochtans aanzienlijk.
De verkoop in 1901 van het huis met erf e.d. in de Zuid Hollandsche Polder van de weduwe en kinderen Verschoor betrof mogelijk het eigendom van van in 1896 overleden Pieter Joppe Verschoor, in leven naast landbouwer tevens zetter der directe belastingen in Dussen, en gehuwd met Adriana van Tilborg, maar vast staat dit niet. Deze Pieter Joppe was een zoon van Adriana Verschoor een oudere zus van eerder genoemde Peeter Verschoor en getrouwd met Antonie Verschoor uit Babyloniënbroek.
Met het overlijden van deze Pieter Joppe (in 1896) zonder mannelijke nakomelingen en ongehuwde Peter (in 1920) kwam daarmee het geslacht Verschoor in Dussen tot een einde.
Dussen 6 juli 1910 De Tiendcommissie in het 9eTienddistrict ter Standplaats ’s Hertogbosch heeft benoemd in het: Schattingsdistrict Dussen (Dussen Almkerk en Emmikhoven, Rijswijk Woudrichem de Werken Werkendam) tot Voorzitter A A H van Honsewijk te Dussen Loco Voorzitter D Pieck te Werkendam Lid P J Verschoor Bzn te Dussen Plaatsvervangende leden Jan Kant te Woudrichem C P van Herwijnen te Almkerk J J Snijders te Dussen.
Bronnen
Website Verschoor stamboom door Ad Verschoor.