Kermisoekaze van pastoor Dussen

Tirade van de pastoor van Dussen vanaf de preekstoel tegen de kermis

Eind negentiende, begin twintigste eeuw paarde een groot deel van de bevolking hun armoede aan drankmisbruik. Zowel de burgelijke - als kerkelijke overheid deed verwoedde pogingen het drankgebruik te beteugelen. Onderstaand een voorbeeld van de waarschuwing die de pastoor op zijn parochianen liet neerdalen wanneer de kermis zich aandiende. Voor de authenticiteit van de tekst wordt ingestaan door de schrijver wiens vriend in zijn jeugdjaren in het begin van de twintigste eeuw te Dussen doorbracht. Jaarlijks op de zondag voor kermis heeft hij onderstaande oekaze vanaf de preekstoel in de parochiekerk door de pastoor horen voorlezen en hem is toen ook door veel oudere mensen verteld, dat deze voorlezing reeds sinds onheuglijke tijden geschiedde. De schriftelijke tekst is hem in de twintiger jaren op zijn verzoek verstrekt door Mevrouw Brouns-Van Besouw uit Den Bosch. Zij had in haar kwaliteit van lid van de Kinderbescherming en/of R.K. Reclasseringsvereniging toegang tot vele pastorieën. En zo heeft zij - met nogal wat moeite - op de pastorie van Dussen deze tekst kunnen bemachtigen.

"Opzichtens de Kermis, welke Maandag en Dinsdag invalt, worden de geloovigen dringend vermaand, zich naar de verordeningen der Geestelijke en wereldlijke overheid te gedragen: namentlijk dat Maandag en Dinsdag, als wanneer het aan het vrouwvolk geoorloofd is, de herbergen te bezoeken, deze zoo tijdig door haar verlaten worden, dat zij zich met den lichten, zonder oponthoud bij verlotingen, en alléén naar huis begeven. Want het houden van danspartijen en samenkomsten in herbergen is het vrouwvolk, zoo gehuwd als ongehuwd, alle dagen en alle tijden van het jaar ontzegd, uitgenomen Maandag en Dinsdag tot aan zonsondergang. Verder zij ieder omzichtig omtrent het misbruiken van sterken drank, dat altijd, maar vooral met Kermis, zoo aanstootelijk worden kan om de zuiverheid en zedigheid, welke den Christen betamen, te krenken.
Eindelijk wordt U herinnerd, dat de Kerk de Kermis veroorlooft in de parochie en het dus ontzegd blijft buiten de parochie, in Polder (Het tot de gemeente Dussen behorende kerkdorp Hank wordt te Dussen Mariapolder of ook ,,De Polder” genoemd) of elders te gaan kermis houden. Alsmede zal het ouders en oversten niet ontgaan, hoe zorgzaam de Kerkoverheid dat samen uitgaan van beiderlei geslacht duidt; dit zij hun een wenk, om het maar aan personen van 18 á 20 jaar te veroorloven en aan jongeren andere genoegens te verschaffen en vooral ze van het gapen aan deuren en vensters van herbergen af te leiden. Allen dus, en vooral U, ouders, oversten en herbergiers, wordt ten zeerste aanbevolen, het gezag en verlangen der burger- en kerkelijke overheid te handhaven. Dan zal Gods zegen Uw deel zijn en gij en uw volk vrij blijven van vreemde zonden en van den vloek, die God nooit nalaat vroeg of laat af te zenden over de weerspannelingen tegen het gezag zijner plaatsbekleders op aarde."

Bronnen

Terug naar Streekhistorie