De Mouwe
Strubbelingen rond De Mouwe
Aan de oevers van het riviertje De Dussen lag een stuk land aangeduid als De Mouwe en 7 1/2 morgen groot. In het zeventiende eeuws nederlands heeft Mouwe de betekenis van "melktobbe of trog". De naamgeving zal waarschijnlijk verband gehad hebben met de vorm van het gebied dat uit meerdere percelen bestond, zowel binnen- als buitendijks van de Kornsedijk. De Mouwe was eigendom van het Klooster Sint Agnes uit Dordrecht. Echter, gedurende de vijftiende en zestiende eeuw was het gebied voortdurend onderwerp van strijd omtrent deze eigendomsrechten. Hieronder een kleine bloemlezing van zaken en geschillen zoals die destijds werden opgetekend.
49 Authentiek uittreksel uit het aktenboek van het stadsbestuur van Dordrecht betreffende de uitspraak in een geschil tussen het klooster van Sint-Agnes en Dirc Bruijnsz. over een stuk land gelegen in Voerensaterwaard, 1470
details...
13 augustus (14)70
Het stadsbestuur van Dordrecht doet uitspraak in een geschil tussen het klooster van Sint- Agnes vertegenwoordigd door Willem van Eck en Joest Adriaen Cleijssoensz. en Dirc Bruijnsz. vertegenwoordigd door Willem Lodewicxz. en Pieter Reijnersz. betreffende 7 1/2 morgen land geheten die Mouwe gelegen in Voerensaterwaard tussen het land van Jan Vetten en het land van Jacop Buijsen waarbij dit land wordt toegewezen aan het klooster.
details...
° [Dirc Bruijnsz. is mogelijk een telg van het geslacht Stael waarvan het vermoeden bestaat dat ze vanwege de Sint Elisabethsvloed van 1421-1424 naar de omgeving van Sliedrecht getrokken zijn om eind vijftiende eeuw weer terug te keren in Dussen.]
° [In de Informatie van 1521-1523 zijn diverse vermeldingen van Aert Adriaenszoen [Stael] bijgenaamd Brueder/Broeder. Hij werd geboren te Sliedrecht ±1441 en verhuisde in 1491 naar Dussen. Hij woonde er in een landhuis (±1500 gebouwd door Claes Pullen), op 't Eland (niet te verwarren met tEeland aan de Sluis) alias Hooge Wei/Hoechlant, op de kant van het water, genoemd Muggenburcht met ten zuiden er van 't kerkhof van Munsterkerk. Ook de in 1523 als schout van Dussen Munsterkerck geinterviewde Dirick Adriaenszoen is vermoedelijk een Stael. In dezelfde bron worden ook Jan Aertszoen (alias Jan Bruijnsen) en Pieter Aertszoen, geboren 1488 in Sliedrecht, als kinderen van Brueder/Broeder genoemd. Mogelijk was zoon Pieter Aertszoen de schout van Muilkerk in 1569.]
50 Akte waarbij door het stadsbestuur van Dordrecht bevestigd wordt dat een stuk land gelegen in Voerensaterwaard is toegewezen aan het klooster van Sint-Agnes, 1473
details...
28 mei 1473
Het stadsbestuur van Dordrecht deelt mee aan Dirc Bruijnsz. an den Ghijesendam [zie ook toevoeging bij 13 augustus 1470] dat de 7 1/2 morgen land geheten die Mouwe gelegen in Voerensaterwaard op 13 augustus 1470 zijn toegewezen aan het klooster van Sint-Agnes en dat hij zich hierbij dient neer te leggen.
details...
51 Akte waarbij door het stadsbestuur van Dordrecht aan Willem van Hontswijck bevestigd wordt dat een stuk land gelegen aan de Dussen is toegewezen aan het klooster van Sint-Agnes, 1484
details...
26 augustus (14)84
Opten XXVIten dach in augusto anno vier ende tachtentich. Het stadsbestuur van Dordrecht bevestigt aan Willem van Hontswijck an die Giessen, Claes Heijnrixz. en Jan Jacopsz. dat de 7 [1/]2 morgen land geheten die Mouwe gelegen aan de Dussen in het verleden zijn toegewezen aan het klooster van Sint-Agnes en dat zij zich hierbij dienen neer te leggen of dat zij naar Dordrecht kunnen komen om hun optreden te verklaren.
details...
52 Onderhandse akte waarbij door Willem van Honswijck verklaard wordt dat hij afziet van alle rechten op een stuk land gelegen in Voerensaterwaard, 1485
details...
22 januari 1485
Dusent vierhondert ende vier ende tachtich opten twee ende twintichsten dach van januario. Willem van Honswijck verklaart zich onderworpen te hebben aan een uitspraak van de prior van Eemstein en van Egghert Florisz. en af te zien van alle rechten op 71/2 morgen land geheten die Mouwe gelegen in Voerensaterwaard tussen het land van Jan die Vette en het land van Jacob Buusz.
details...
53 Vidimus van het stadsbestuur van Dordrecht van de akte van 28 mei 1473 waarbij door het stadsbestuur van Dordrecht bevestigd wordt dat een stuk land in gelegen Voerensaterwaard is toegewezen aan het klooster van Sint-Agnes, 1525, 1473-1525
details...
11 september 1525
Het stadsbestuur van Dordrecht verklaart dat het een akte gezien heeft van 28 mei 1473 waarbij het stadsbestuur van Dordrecht aan Dirc Bruijnsz. an den Ghiessendam mee deelt dat de 71/2 morgen land geheten die Mouwe gelegen in Voerensaterwaard op 13 augustus 1470 zijn toegewezen aan het klooster van Sint-Agnes en dat hij zich hierbij dient neer te leggen.
details...
54 Onderhandse akten waarbij door het klooster van Sint-Agnes aan verschillende personen een stuk land wordt verpacht, genaamd de Mouwe, gelegen aan de Dussen, 1527 - 1567
details...
(1527)
Jan van Beinen aan de Dussen verklaart gepacht te hebben van het klooster van Sint- Agnes 4 1/2 morgen binnendijks land en 7 1/2 morgen buitendijks land geheten die Mou voor een periode van negen jaar ingaande 22 februari 1527.
details...
55 Onderhandse akte waarbij door het klooster van Sint-Agnes en Goedtscalck Petersz. het geschil betreffende een stuk land gelegen aan de Dussen wordt bijgelegd, 1539
details...
5 januari 1539
Het klooster van Sint-Agnes aan de ene zijde en Goedtscalck Petersz. mede namens zijn vrouw, dochter van Jan Huijgesz., gemachtigd door Maritgen en IJtken, beiden dochters van Jan Huijgesz., aan de andere zijde verklaren na bemiddeling van Jan van Drenckwaert, Nicolaes Bertholomei, respectievelijk schout en pensionaris van Dordrecht, Aert Pietersz., Potter Louisz. en Aert Willemsz. wonende aan de Dussen hun geschil als volgt te hebben bijgelegd: drie stukken land aan de Dussen komen toe aan de eerstgenoemde partij, het vierde stuk land komt toe aan de laatstgenoemde partij.
details...
56 Stukken betreffende het proces tussen het klooster van Sint-Agnes en Jasper Aertsz. inzake de pachtschuld van een stuk land gelegen aan de Dussen, genaamd de Mouwe, 1541 - 1571 en z.j
details...
(1546)
Aert Pietersz. en Roeloff Evertsz. verklaren gepacht te hebben van het klooster van Sint- Agnes circa 32 morgen buitendijks land geheten die Mow gelegen aan de Dussen voor een periode van elf jaar ingaande 22 februari 1546.
details...
57 Akte van transport voor schout en heemraden van het ambacht Muilkerk door Scalck Jansz. van Honswijck aan het klooster van Sint-Agnes van een stuk land gelegen in het voornoemde ambacht, 1556 (afschrift)
details...
10 oktober (15)56
Int jaer ons heeren zes ende wijftich den 10sten oktober. Schout en heemraden van het ambacht Muilkerk aan de Dussen verklaren dat Scalck Jansz. van Honswijck heeft overgedragen aan het klooster van Sint-Agnes een halve hoef land gelegen in het voornoemde ambacht halverwege de Dussen in het land van Altena.
details...
(1557)
Roeloff Evertsz., Adriaen Artsz. en Jasper Artsz. verklaren gepacht te hebben van het klooster van Sint-Agnes circa 32 morgen buitendijks land geheten die Mou gelegen aan de Dussen voor een periode van twaalf jaar ingaande 22 februari 1557.
details...
(1567)
Jasper Aertsz., Ariaen Aertsz. en Jooris Roeloffsz. aan de Dussen verklaren gepacht te hebben van het klooster van Sint-Agnes circa 32 morgen buitendijks land geheten die Mouwe gelegen aan de Dussen voor een periode van twaalf jaar ingaande 22 februari 1567.
details...
Bron: Stadsarchief Dorsdrecht, Archief: Klooster van Sint-Agnes, Toegangsnummer: 19, Inv.nrs: 51, 54-57,
Terug naar Streekhistorie
© Ton Lensvelt, e-mail adres: tonlensvelt@ziggo.nl