Oorsprong Kasteel Dussen
In het ruige landschap van oeverwallen, doorsneden door het riviertje de Dusse, op de grens van Brabant en Holland, werd in 1330 een versterkte toren gebouwd, een donjon. De sterkte werd regelmatig in verband gebracht met Jacobus de Dussan in het midden van de twaalfde eeuw, doch hij was niet de bouwheer van de donjon. Van de bouwer is weinig bekend. De familie van der Dussen nam in aanzien toe en werd in de lage adel opgenomen. Jan I van der Dussen trouwde de rijke Elisabeth van Polanen. Hun oudste zoon Jan II van der Dussen werd vermeld onder de Hollandse edelen en hem vielen naast tienden in Aartswaarde en Hoekenesse ook het vruchtgebruik van tienden van landerijen aan de Alm toe. In 1314 werd hij beleend met een halve hoeve land in Dussen en kreeg hij het recht om nieuw land in te dijken en in leen te houden. Hiermee verwierf hij een behoorlijk grondgebied. Ook werd hij beleend met een huis, hoeve en hofstad en het gerecht van Muilkerk. Hij werd een man van aanzien. Om tegenwicht te bieden aan Holland in het omstreden grensgebied liet de hertog van Brabant door de Heer van Heusden in Dussen een versterking bouwen. Zo ontstond kasteel Dussen, van oorsprong een grote vierkante woontoren met muren van drie meter dikte, berekend op het weerstaan van in gebruik zijnde oorlogstuig. Jan III van der Dussen was zeer waarschijnlijk de eerste bewoner van de woontoren; hij werd onder de Brabantse adel vermeld. Zij broer Claes I van de Dussen volgde hem op maar werd later weer tot de Hollandse adel gerekend
Feitenkalender van Dussen en het kasteel
1156 In Echternach en in Brugge (1167) verschijnt met Jacobus van der Dussen het eerste lid van het later voor Dussen zo roemvolle geslacht. Hij wordt genoemd onder de getuigen van de graven Dirk VI en Floris III van Holland en blijkt te behoren tot de groep ministerialen, die door hun grote toewijding belangrijke bestuurlijke taken kregen toegewezen.
1288 In de Slag bij Woeringen vecht Jan I van der Dussen met 1500 andere ridders mee aan de zijde van Hertog Jan I van Brabant en breekt tijdens de gevechten zijn been. Kroniekschrijver Jan van Heelu legt het onfortuin als volgt vast:
“Van dien dat hen daer es gesciet1314 Jan II van der Dussen krijgt een halve hoeve land in Dussen in leen en krijgt later het recht land in te dijken.
En mochtmense nu volprisen niet.
Daer leet groot ongemac
Her Jan van Dunse, die daer brac
Sijn been met ongevalle.”
Eigenaren van het kasteel door de eeuwen heen
1298 Jan I van der Dussen
1316 Jan II van der Dussen
1329 Jan III van der Dussen
1356 Claes I van der Dussen
1387 Arent II van der Dussen
1411 Claes II van der Dussen
1418 Arent III van der Dussen
1439 Arent IV van der Dussen
1445 Jan IV van der Dussen
1445 Floris I van der Dussen
1456 Jan V van der Dussen
1496 Floris II van der Dussen
1509 Jan VI van der Dussen
1540 Cornelia van der Dussen
1585 Johan van Brecht
1593 Jacob van Brecht
1604 Anna van Brecht
1609 Walraven baron van Gent
1626 Eduard van Axel
1657 Maarten van Axel
1682 Eduard van der Schueren van Hagoort
1692 Jean Louis van der Schueren van Hagoort
1727 Alexandre Coutte, graaf van Groesbeek
1734 Jacques François Coutte, graaf van Groesbeek
1758 Alexandre I de Croix, markies van Heuchin en graaf van Bucquoy
1763 Alexandre II markies de Croix
1766 Charles I de Croix, pair de France
1832 Charles II de Croix
1863 Marie Camille, comte d'Ursel
1925 Familie Suringar
1935 Gemeente Dussen
Bronnen
700 jaar Kasteel Dussen, dr. Cees de Gast, 2002