Van Dinteren

Het geslacht Van Dinteren in Dussen

De geslachtsnaam Van Dinteren, Dintere, Dinther is waarschijnlijk een zogenaamde herkomstnaam. Volgens het Meertens Instituut is de naam "Van Dinteren" afgeleid van de naam "Van Dinther". Namen met het voorzetsel 'van' wijzen op herkomst uit een bepaalde plaats en dit soort namen treffen we vooral in Noord-Brabant op grote schaal aan. "Dinther" duidt op herkomst uit Dinther, een plaats in Noord-Brabant (gemeente Bernheze).
De naam Dinther is zeer oud, ze luidde vroeger Dint-here of Dint-hare. De betekenis van het woord haar of hare is die van een langgerekte zandrug die door de Franken werd gekoloniseerd. Het tweede stuk is daarmee naar behoren verklaard. Bij samenstellingen zegt het eerste bestanddeel iets naders omtrent het tweede. In het Engelse woordenboek staat vermeld dat dent en dint betekenen: deuk en in-deuken. Omdat de zandrug tussen Berlicum en Veghel een sterke afwisseling kent tussen hogere en lagere delen lijkt het geografisch verantwoord de naam Dinther de volgende betekenis toe te kennen: "ingedeukte langgerekte zandrug"
(Bron: Grepen uit de geschiedenis van Dinther 1139-1989, J. van der Leest)
Zie ook wat Peter van Dinther omtrent de geslachtsnaam heeft geschreven op zijn website De naam Van Dinteren.

De geslachtsnaam wordt thans nog veelvuldig gebruikt. Op de website www.familienaam.nl, welke is samengesteld aan de hand van de telefoonabonnees uit 1993, komt de naam Van Dinteren 243 keer voor en verspreid door heel het land, met concentraties in Gelderland (omgeving Arnhem, Nijmegen), Noord-Holland (Amsterdam e.o.), Zuid-Holland (rondom Gorinchem) en Limburg (streek Venlo-Roermond). De variant Van Dinther kent met 548 zelfs nog aanzienlijk meer vermeldingen, vooral geconcentreert in Oost-Brabant en in de omgeving van Rotterdam. Ook in het Nederlands Repertorium van Familienamen dat een overzicht geeft van de namen en het aantal naamdragers die bij de volkstelling van 1947 zijn geregistreerd, zijn vermeldingen van de familienaam, in de verschillende varianten terug te vinden. Van Dinteren wordt het meest vernoemd in Gelderland met Noord-Brabant als goede tweede, terwijl Noord- en Zuid-Holland ook behoorlijk wat vermeldingen kennen. De Van Dint(h)er-versie is sterk aanwezig in Noord-Brabant met Gelderland en Zuid-Holland op geruime afstand

Wij zullen ons op deze pagina beperken tot de Dussense Van Dinteren-tak. De oudste vermelding betreft een zekere Pieter Willemsz van Dinteren (1575-?) die omstreeks 1575 geboren werd. Zijn zoon Pieter Peeters Willems van Dinteren (1599-1668) genoemd, trouwt circa 1647 met Crijn Simons. Uit het huwelijk worden tenminste vier kinderen geboren: Wilhelmus Peters, Waltherus en Adriaantje. Lammert een zoon van Waltherus of Wout van Dinteren huwt met Cornelia Stael, een zuster van Andries Stael de schout van Munsterkerk. Voor ons is echter de geslachtslijn van de oudste zoon Wihelmus Peters meer van belang.

Deze Wilhelmus Peters van Dinteren (1629-1695) of Willem trouwt twee keer en zorgt voor flink wat (10) nakomelingen. Bij zijn eerste vrouw o.a. Cornelius (1677-1754) die een partner zal vinden in Agatha Theunis van Honswijk, dochter van Antonius van Honswijck en Maria Jans, en tijdens zijn tweede huwelijk onder meer Jacobus. Wij volgen de stamlijm van de laatste Jacobus Willems die, hoewel hij al op 43-jarige leeftijd komt te overlijden, twee keer trouwt en negen kinderen verwekt. Vooral de kinderen van zijn tweede vrouw, Cornelia Gerardi Leijnsvelt zijn interessant, omdat hun zoons Wilhelmus (Willem) en Johannes (Jan) zorgen voor het voortbestaan van de Van Dinterens in Dussen, die zich uiteindelijk zal opsplitsen in een Hankse en Dussense tak.

Willem trouwt Margaretha van der Sluis en samen krijgen ze 7 kinderen.
Johannes trouwt als 16-jarige - het was een moetje - met de ruim 15 jaar oudere Elisabeth Nieuwencuijk. Uit dit huwelijk worden 4 kinderen geboren.
Voor de Dussense-tak volgen we de stamlijn van Willem.

De oudste zoon van Willem heet Johannes (Jan Willemse) en trouwt met Maria van Speijck. Uit dit huwelijk zijn 9 kinderen bekend, die in de meeste gevallen het patroniem Janse voor de familienaam voeren.

De tweede zoon is Jacobus Willemse die in 1809 in het huwelijk treedt met Elisabeth Roubos. Zij krijgen slechts 1 dochter, want Jacobus komt al snel te overlijden. Bij de opmetingen van het kadaster, omstreeks 1820, staat zijn echtgenote als weduwe Jacobus van Dinteren beschreven; ze is dan reeds hertrouwt met Simon Kouwenberg, die later ook het wethouderschap van Dussen zal bekleden. Hun boerderij, Johannes Hoeve, staat aan de Korn, schuin tegenover die van de weduwe Hendrik van Honsewijk. Rond 1820 heeft de weduwe Jacob van Dinteren flink wat land in haar bezit

Haar enige dochter, Margarita (1811-?), trouwt met Gerardus Verhoeven en zij betrekken later de Johannes Hoeve. Hun zoon was Willem A. Verhoeven, gemeente-ontvanger te Dussen. Hij huwde in 1908 met Adriana (Jaantje) Maria van Dinteren (1876-?), dochter van Jan van Dinteren (1826-?) en Johanna de Jongh (1845-1903) uit Raamsdonk, die in in de Achterste Hoek woonden op nummer A101, A103. Hun dochter was de enigzins excentrieke Greet Verhoeven die in het huwelijk trad met de Dussense schoenfabrikant Leo van Moergestel van schoenfabriek CEMDO te Dongen (Coenen en Moergestel Dongen).

Derde zoon Adriaan Willemse (1758-1824) trouwt met Elisabeth Kivits en zij betrekken een boerderij aan de Nieuwe Steeg, nabij de Drie Hûskes. Hun dochter Margareta trouwt met Theodorus van Honsewijk, wethouder te Dussen. Uit dit huwelijk zal Adrianus H. van Honsewijk geboren worden, de latere burgermeester van Dussen die op de Slothoeve woonde. Hun dochter Cunera zal samen met haar man Jacobus de Wit een logement aan De Sluis uitbaten (plek Heessels).

We richten ons nu op de negen kinderen van Jan, meestal aangeduid met het patroniem Janse.
Wilhelmus trouwt met Elisabeth van Dinteren en zal de Almkerkse-tak gaan vormen. Hij heeft echter ook een huis aan de Molenkade in eigendom.
Theodorus is zeer waarschijnlijk Dirk van Dinteren die aan de Korn woonde.
Jacobus Janse van Dinteren overleed in 1820. Zijn weduwe woonde in het Rommegat tegeover de R.K. Kerk.
Adriaan Janse van Dinteren (1785-1870) bewoonde de hoeve in de Achterste Hoek. Hij was getrouwd met Maria Ouwerkerk. Hun dochter Maria (Mina) trouwde Gerrit Richard Lensvelt en woonde in het Rommegat. Ze vermaakte in 1899 bij testament de zogenaamde Kerkweide, tegenover de R.K. Kerk gelegen, aan de R.K. Parochie. Hoewel niet feitelijk bewezen is Adriaan Janse vermoedelijk de vader van Johannes en de grootvader van Adriaan, allen kerkbestuurders van de parochie R.K. Dussen. Adriaan jr (1878-?). bewoonde samen met zijn zuster Theodora (1879-?) begin negentiende eeuw de hoeve aan de Muilkerk. Hun andere zuster, Jaantje (1876-?), was getrouwd met Willem A. Verhoeven maar na zijn overlijden in 1931 hertrouwde zij met Jan van Etten, ook lid van het kerkbestuur en aangetrouwde familie van de Sprangers, oud-burgemeester van Dussen. Volgens overlevering (stiefkinderen) was Jaantje een hardvochtige stiefmoeder.

Cornelius Janse van Dinteren (1787-1843) had zijn boerenbedoening naast het Peerenbooms haventje en is vermoedelijk een van de grondleggers van de Hankse Van Dinteren-tak.

WORDT VERVOLGT!

Bronnen

Genealogie-informatie beschikbaar gesteld door Marcel van Dinteren
Website Peter van Dinther
Genealogische bronnen ISIS en Genlias
Kadastergegevens, kaarten en OAT, van gemeente Dussen in 1832
DTB/BS Dussen in Streekarchief Heusden
Repertorium RK DTB Dussen door A.C.M. Gouverneur, Waalwijk 1983

Terug naar Streekhistorie


© Ton Lensvelt, e-mail adres: tonlensvelt@ziggo.nl