Charles Lidewine Marie de Croix (Frelinghien, 15 oktober 1760 – Parijs, 10 april 1832) was kasteelheer van Dussen Het geslacht De Croix d'Heuchin werd in 1758 eigenaar van kasteel Dussen. Verdeeld over een vijftal leden van dit Franse markiezengeslacht bleven zij er tot 1924 de dienst uitmaken. Doordat Marie de Croix in 1860 trouwde met graaf Auguste d'Ursel ging het formele eigendom in dat jaar over op haar echtgenoot. 1758 - 1762 Alexandre I de Croix, 1762 - 1766 Alexandre II de Croix, 1766 - 1832 Charles I de Croix, 1832 - 1836 Charles II de Croix, 1836 - 1924 Marie Camille de Croix sinds 1860 gehuwd met d'Ursel.
Charles Lidewine Marie de Croix (Frelinghien, 15 oktober 1760 – Parijs, 10 april 1832) was kasteelheer van Dussen
Charles was een Frans militair en politicus, senator onder het Franse keizerrijk. Hij was getrouwd met Augustine de Vassé (1787-1847). Zij waren de ouders van Ernest de Croix d'Heuchin (1803) en van Charles de Croix d'Heuchin (1807). De laatste zijn dochter Marie (1836-1910) trouwde in 1860 met graaf Auguste d'Ursel (1815-1878). Zij werden later eigenaar van kasteel Dussen.
Frelinghien, het geboortedorp van CLM de Croix, is een Franse gemeente in het Noorderdepartement en maakt deel uit van het arrondissement Rijsel. De gemeente telde in 1801 2.060 inwoners. Frelinghien ligt aan de Leie, die er de grens met België vormt. Tijdens de Eerste Wereldoorlog lag het in frontgebied en werd het dorp geheel verwoest.
Charles de Croix behoorde tot een notabele familie afkomstig uit Rijsel, die onder Lodewijk XIV een titel van markies verwierf. Hij diende als militair in de koninklijke infanterie. In 1789 werd hij verkozen tot vertegenwoordiger van de adel voor Artesië in de Staten-Generaal. Hij stond niet vijandig tegenover de 'nieuwe ideeën'. Na de vlucht van de koning en zijn gezin legde hij op 22 juni 1791 zonder bezwaar de nieuwe eed af die voor ambtenaren en militairen verplicht werd. Op de bijeenkomst van 24 juli 1791 nam hij in de assemblee de verdediging op zich van de officieren die het land hadden verlaten, verklarend dat dit in vredestijd niet strafbaar was. Hij nam ook het woord om te verzoeken dat in het 'Salon du Louvre' alleen kwaliteitswerk zou worden tentoongesteld.
Na zich afzijdig te hebben gehouden tijdens de hevigste fasen van de revolutiejaren, steunde hij Napoleon I, die hem in 1809 verhief tot graaf van het keizerrijk. In 1810 werd hij kamerheer van de keizer en in 1813 senator. Hij behoorde tot de kleine groep die in 1814 weigerde de afzetting van Napoleon te ondertekenen. Na de terugkeer van Lodewijk XVIII werd hij lid van de Chambre des pairs. Hij bleef dit tijdens de Honderd Dagen, maar weerhield er zich van te zetelen.[bron?] Hij hernam zijn ambt na de terugkeer van de koning en bleef zetelen tot aan zijn dood.[bron?]
Kinderen uit huwelijk Alexandre graaf van Groesbeek en Elisabeth van der Schueren van Hagoort:
a. MARIA ANNA FRANCISCA des H.R. Rijksgravin VAN GROESBEEK, vrouwe van Dussen (en Haegoort) 1758, ged. Utrecht rk Jez. 3 febr. 1729 (Get.: Maria Heereman en Jacob Graaf van Groesbeek), t Leuven 25 dec. 1762, tr. (Namen) 3 juni 1750 ALEXANDER LOUIS FRANcoIs DE CROM, Markies de Heuchin, Graaf de Bucquoy, geb. 31 jan. 1725, ritmeester der cavalerie, afgevaardigde van de adel van Artois, woonde te Frélinghien (bij Armentières aan de Leije), zn. van Maxirnilien François, Markies de Heuchin.
Uit dit huwelijk:
aa. ALEXANDRE EUGENE Markies DE CROIX, heer van Dussen (en Haegoort) 1763.
bb. CHARLES LUDUINES MARKUS Markies DE CROIX, heer van Dussen (en Haegoort) 1766, woonde in 1841 te Parijs.
b. ELISAESETH CATHARINA FRANCINA FRANCISCA des H.R.Rijksgravin VAN GROESBEEK, geb.Utrecht rk Jez. 29 okt. 1730 (Get.: Cornelia Heereman van Zuydtwijck en Baron Harskamp), woonde in 1787 te Namen.
c. JAN JACOB FRANS JOSEPH des H.R. Rijksgraaf VAN GROESBEEK, heer van Dussen (en Haegoort) 1734, ged. Utrecht rk Jez. 1 nov. 1731 (Get.: Catharina Heereman van Zuydtwijck en de Marquis van Warrenije), kamerheer van keizer Frans 1, t Lausnits (Saksen) 7 sept. 1757.
22 juni 1758: Aangifte voor de collaterale successie snee. nr 34, fol 707; zie ook: GAA, NAA nr 9257, van Jacobus Franciscus Grave van Groesbeek (7 akte 352 d.d. 21 juni 1758 en akte 355 d.d. 22 juni Lausnits 7 sept. 1757) f 44.064:14:--. Erfgenamen 1758, not. J. Ardinois, i te Lusace). de vader en twee zuster ab intestato (GAA, Coll. Bron: CBG jaarboek 1993 p. 70 e.v. Rijke tante in Namen, België
Betreft boedelscheiding van de nalatenschap van jonkvrouw Elisabeth Catharina Francoise, gravinne van Groesbeek, woonachtig te Namen (of in de buurt daarvan) over de (4) enig nog in leven zijn de kinderen van haar zuster Maria Anna Francoise, gravinne van Groesbeek en A.L.M. de Croix. Te verdelen 152.482 gulden en 19 stuijvers over vier personen van het huis De Croix, zijnde 38.120 gulden ieder.
Op 26 mei 1783 werd een boedelscheiding overeengekomen en vastgelegd voor notaris Wessel van Kleef te Amsteldam. In deze akte wordt Jan van Schorrenbergh uit Amsterdam als gemachtigde aangesteld (geregistreerd 18-1-1783 voor notaris b. Ballenghien en Dautel te Rijssel Frankrijk) voor Louis Cajetan Philippe Guisselin graaf van Thiennes en zijn echtgenote Alexandrina Elisabeth Maria van Croix (Lot C).
Jan van Schorrenbergh was daarnaast ook gemachtigd voor A.F. Spirorix, Commissaris van Florennes le Moreamé Land en Bisdom van Luijk, tussen de Sambre en de Maas voor Alphonse Ferdinand Francois Maria Fredrik van Brias en zijn echtgenote Ernestina Carolina Maria Francoise van Croix (Lot B).
Bij aktes geregistreerd voor notaris R.J. Masset te Namen België en R. Ballenghien en Le Roij te Rijssel in Vlaanderen waren:
- Alexander Francois, grave van Groesbeek en van het Heijlige Rijk, Burggraaf en Heer van Aublen Gelbressie Francwaaret en bevoorens Heer van Dussen en Munsterkerk, benoemd als executeur van het testament van jonkvrouw Maria Heeremans van Zuijdwijk (door haar zelf aangewezen) en als momboir en voogd voor de erfgenamen of gelegateerden in dit testament benoemd.
- Alexander Louis Francois, Marquis de Croix, Marquis van Heuchem, Heer van Alennis Frelengheim, Frelengheim van de Proovoostschappen van Ralaye, Lespen en Verlinghen, Graaf van Burquiay, Commissaris van den Koning ter venieuwing van de wet van de Stad Rijssel, aangewezen en geregistreerd als momboir en voogd over de minderjarige Jonkheer Charles Ludiune Maria de Croix (Lot A) - hij zou later kasteelheer van Dussen worden - en Jonkvrouw Carolina Theodore Zepherine Maria van Croix (Lot D), allebei erfgenaam van tante Elisabeth Catharina Francoise.
De vier kinderen (2 gehuwd en 2 minderjarig) van haar zuster waren de erfgenamen van jonkvrouw Elisabeth Catharina Francoise, Gravinne van Groesbeek en des Heijligen Rijks, Baronesse van Schueren, Vrouwe van St. Amand Stenockessel en andere plaatsen op 30 november 1782 begraven in het Graafschap Naamen in het choor van de kapel van Gilbressie.
Bronvermelding: Stadsarchief Amsterdam te Amsterdam, Notariële archieven. Deel: 14518, Periode: 1783, Amsterdam, archief 5075, inventarisnummer 14518, 26 mei 1783, aktenummer 383245
In het testament van Theodora Joanna Ignatia Heereman van Zuijdtwijck dd 23 November 1757 worden vermeld Maria Anna gravin van Groesbeek, markiezin de Croix en jkvr. Elisabeth gravin van Groesbeek, nagelaten kinderen van Alexander graaf van Groesbeek en Elisabeth van Schueren.
Bronvermelding: Navorscher, jg 81, 1932, p. 177
Bronnen
ORA Dussen Munsterkerk